سبک های طراحی جواهرات: صنعت طلا و جواهر در اوایل قرن بیستم رونق گرفت که بخشی از آن به دلیل کشف منابع جدید سنگ و توسعه و تولید تکنیک های جدید برش سنگ بوده است.
در این دوره نقش های اجتماعی تغییر کرد و قیمت طلا و جواهر برای شهروندان عادی مناسب شد. همچنین نقش زنان در جامعه در حال تغییر بود و ظهور طبقه ی متوسط جامعه، خواسته های جدیدی را در صنعت طلا و جواهر ایجاد کرد. در پاسخ به این نیازها، یک انقلاب در سبک طراحی طلا و جواهر به وجود آمد.
در نیمه ی اول قرن بیستم چند سبک مجزا در جواهرات ظاهر شد. برخی از آن ها با تغییرات هنر همراه بود و برخی دیگر در واکنش به کمبودهای زمان جنگ بود. هر یک از این سبک ها در یک دوره ی خاص رواج داشته و منحصر به فرد بوده است.
بررسی سبک های طراحی جواهرات
سبک های طراحی جواهرات قرن بیستم شامل Retro ,Art Deco ,Art Nouveau,Victorian Jewelry,Edwardian و Garland Style می باشد که باهم بررسی میکنیم.
سبک جواهرات Victorian Jewelry
یکی از سبک های شناخته شده در جواهرات می باشد که در زمان سلطنت ملکه ویکتوریا انگلستان 1901 – 1837 رواج یافته است.
سبک ویکتوریایی به شدت تحت تأثیر Rococo و لویی پانزدهم بوده و در نمونه های به جا مانده از آن، به تناسب های شدید، پرداخت تیره رنگ، کنده کاری های پر نقش و نگار و تزئیناتی از این دست بر می خوریم.
ویژگی های سبک Victorian عبارتند از:
- مجموعه ای از سنگ های جواهر زینتی
- سنگ هایی مانند الماس، زمرد، مرجان، یاقوت، گارنت، فیروزه و لاکِ لاک پشت
- قفل های زینتی تشکیل شده از موی انسان
- جواهرات ساخته شده از کهربای سیاه یا مواد سیاه دیگر
- کنده کاری های روی سنگ که معمولاً شامل یک شکل بی رنگ بر روی یک زمینه ی تیره می باشد.
همچنین جواهرات ساخته شده از طلا که به آن ها نقره متصل شده است در دوره ی Victorian محبوب بوده است. برای ایجاد آن ها، صنعت گران به صورت مکانیکی یک لایه ی ضخیم از نقره به طلا متصل می کنند.
دوره پیشنهادی: دوره گوهرشناسی کاربردی
سبک جواهرات Art Nouveau Jewelry
سبک Art Nouveau در دهه 1890 شکل گرفت و با سبک های تاریخی و هنرهای تزئینی که در قرن نوزدهم تحت سلطه بود تفاوت داشت و از آن ها فاصله گرفت. ” Art Nouveau ” یک لغت فرانسوی است که برای کلمه ای انگلیسی ” New Art ” در نظر گرفته شده است. این سبک بر گرفته از شادابی و سر زندگی جهان هستی و طبیعت آن و همین طور الهام گرفته از هنرهای ژاپنی می باشد.
سبک Art Nouveau ، با تأثیر از اشکال گیاهی و گرایش به خطوط مواج و منحنی، نخست در هنرهای تزئینی و سپس در هنرهای دیگر به وجود آمد. در این سبک هنری از هنرهای قدیمی مانند Gothic art ،Rococo و هنر ژاپنی الگو گرفته می شد. دست نوشت ه های باستانی، شیش ه کاری رومی، کارهای دوران ویکتوریا و حتی سفال های ایرانی روی کارهای Art Nouveau تأثیرگذار بودند. جواهرات در سبک Art Nouveau ترکیبی از بیان واقعی گیاهان و حیوانات با موجودات تخیلی و افسانه ای بوده اند.
ویژگی های سبک Art Nouveau عبارتند از:
- خطوط منحنی
- تصاویر واقعی از طبیعت، از جمله پروانه ها، سنجاقک، پرندگان و شاخ و برگ های در هم پیچیده
- موجودات تخیلی مانند اژدها و دیگر جانوران افسانه ای
- سنگ هایی مانند: pearl, opal, moonstone, aquamarine, tourmaline rose quartz, chalcedony, chrysoprase
و amethyst - استفاده از شیشه به عنوان قالب و یا برای میناکاری
- تبدیل کردن تصویر و طرح زنان به پری دریایی، فرشته بالدار و یا گل
René Lalique” “که آثار شگفت انگیز موسوم به ” objet d’art ” و سایر جواهرات فوق العاده زیبا را خلق کرد، بنیان گذار از طراحان مشهور طلا و جواهر در امریکا، می توان به Louis Comfort Tiffany اشاره کرد. او که پسر بنیان گذار و موسس برند Tiffany & Co بود، در زمینه ی شیشه گری تجربه و تبحر داشت. او با ترکیب کردن تجربیات خود وسبک Art Nouveau توانست توجه بسیاری از هنرمندان و صاحب نظران هنری را به خود و کارهایش جلب کند. آباژورها و چراغ هایی که Louis Tiffany طراحی کرد، جزئی از حرکت سبک Art Nouveauدر دنیای طراحی به حساب می آید.جواهرسازی به سبک Art Nouveau بود. این سبک با شروع جنگ جهانی اول در سال 1914 متوقف شد.
در جواهرات معاصر Tiffany ، هنوز هم می توان تأثیرات سبک آرت نوو را در طراحی و ایده پردازی مدل های مختلف به وضوح مشاهده کرد.
سبک جواهرات Edwardian Jewelry
بین سال های 1900 تا 1915 ، در زمان سلطنت پادشاه ادوارد هفتم انگلستان، طبقات بالای جامعه در اروپا و ایالات متحده از جواهرات به عنوان یک راه برای نشان دادن ثروت خود استفاده می کردند. آن ها علاقه ی زیادی به جواهرات سنگین و گران قیمتی داشتند که از لباس های حجیم و پر زرق و برقی که در قرن هجدهم در دادگاه های فرانسه می پوشیدند الهام گرفته شده بود. فلز پلاتین برای نخستین بار در این دوره به صورت گسترده در جواهرات مورد استفاده قرار گرفت.
این سبک از جواهرات به عنوان Edwardian شناخته شده است، اما بعضی اوقات به آن Garland نیز گفته می شود، زیرا معمولاً دارای خصوصیاتی مانند تاج گل از گل های گره خورده و روبان و کمان می باشد.
ویژگی های سبک Edwardian Jewelry عبارتند از:
- مروارید و الماس
- پایه جواهر ظریف از پلاتین
- سنگ های رنگی مانندCat’s-eye chrysoberyl, Sapphire, Emerald:، Opal و ruby
- نقش هایی مانند: تاج گل، روبان، کمان، هلال، بال، پر، تاج، برگ بلوط، چلچله، پروانه، Greek keys ، laurel wreaths و starbursts.
سبک جواهرات Art Deco Jewelry
سبک هنری آرت دکو (Art Deco) پس از جنگ جهانی اول ظهور یافت و صنعت طلا و جواهر و هنرهای تزئینی و معماری را از سال 1920 تا 1930 تحت تأثیر و سلطه ی خود قرار داد Art Deco . یک لغت فرانسوی در دهه 1920 است که در زمان خود به نام های Jazz Modern یا Art Modern معروف بود. نام Art Deco از دهه 1960 به بعد برای این سبک به کار رفت که برگرفته از نمایشگاه بین المللی هنرهای تزئینی و صنعتی Exposition Internationale des Arts Décoratifs et ndustriels Modernes بود که در سال 1925 در پاریس برگزار شد و تا حد زیادی به هنر طلا و جواهر اختصاص داده شده بود.
ساختمان Chrysler در منهتن نیویورک، نمادی مشهور از معماری به سبک Art Deco می باشد.
اثری از Harry Winston که برگرفته از ساختمان Chrysler می باشد.
این سبک یک عکس العمل و تضاد بزرگ در مقابل سبک حس گرا و عرفانی Art Nouveauو ظرافت ها و ریزه کاری های Garland style بود.
Art Deco Diamond and Sapphire Bracelet, Boucheron, Paris circa 1920’s.
ویژگی های سبک Art Deco عبارتند از:
- رنگ های متضاد و پررنگ
- طرح های هندسی فراوان
- خطوط صاف و مستقیم، ساده، با تأکید بر خطوط عمودی
- سنگ هایی مانند الماس، عقیق سیاه، سنگ لاجورد، یاقوت سرخ، زمرد، یاقوت کبود، یشم، فیروزه و توپاز
- سنگ های رنگی با برش دامله و یا کنده کاری شده
Art Deco Diamond Necklace, Cartier, circa 1929.
در تزئینات Art Deco ، موادی مانند آلومینیوم، لاک و الکل، چوب، پوست کوسه، گورخر، لاک پشت و مار به چشم می خورد. همچنین در این سبک از فرم های زیگزاگ، پله ای، دایره و قوس های بلند زیاد استفاده شده است. به خاطر تجملی بودن ذاتی این سبک، از طرح های Art Deco در فضاهای مدرن مثل سینما، برج های بلند و کشتی های مسافربری استفاده می کردند.
در سال 1939 با شروع جنگ جهانی دوم عملاً Art Deco در غرب شکست خورد، اما در کشورهای دیگری ادامه پیدا کرد. از جمله در هندوستان به عنوان یک نشانه مدرن شناخته شد و تا سال 1960 ادامه داشت. در دهه 1980 ، Art Deco مجدداً مورد توجه قرار گرفت و از آن در تبلیغات جواهر و مد استفاده شد. کارتیه، برترین برند جواهر دنیا در چند برهه ی مختلف زمانی از سبک آرت دکو در طراحی جواهرات خود استفاده کرد و هر بار کلکسیون بسیار زیبا و متفاوتی را به دنیای جواهرات ارائه داد. کارهایی که Cartier در جواهرات خود که با سبک آرت دکو بود طراحی می کرد، علاوه بر استفاده از خطوط هندسی و منظم، تأثیری قوی از نمادها و موتیف هایی از مصر باستان، هند، شرق دور و ایران در خود داشت.
در تصاویر بالا کلکسیون جدید ” Cartier Royal “Stones of the world را مشاهده می کنید که در سبک آرت دکو می باشد.
سبک جواهراتRetro Jewelry
در اوایل دهه ی 1940 ذخایر سنگ کمیاب شد و پلاتین برای استفاده نظامی ذخیره شد. جواهرات تولید شده در این دوره و بلافاصله پس از جنگ از موادی مانند طلا و الماس ساخته شدند و در سال های بی حاصل بعد از جنگ نیز رواج داشتند. جواهرات تولید شده در این دوره با نام Retro شناخته می شوند. 
Cartier Protested the German Occupation
During World War II by creating Small Pins
Depicting Caged Birds. c.1942.
سبک Retro ، لبه ها و زوایای تیز استفاده شده در Art Deco را نرم کرد و رنگ های غلیظ آن را کم رنگ تر کرد. سطوح و حجم های استفاده شده در این سبک به صورت محدودتر و با رعایت صرفه جویی از سنگ های گران قیمت مثل الماس پوشیده شد. همچنین در بعضی طرح ها از سنگ های بزرگ اما ارزان قیمت مانند citrine و Topaz استفاده شده است. در سبک Retro، موتیف های بزرگ با استفاده از سطوح ظریف و نازک طلا طراحی و ساخته می شد تا علاوه بر صرفه جویی در مصرف طلا و کاهش وزن کار ظاهر زیبا و قابل توجهی داشته باشد.
Pair of Retro Van Cleef & Arpels Invisibly-Set
Sapphire and Diamond Clip Broochs. c.1935.
در اواخر دهه ی 1940 ، پس از بهبودی اوضاع جامعه، استفاده از سنگ های رنگی مجلل و طرح های ظریف زنانه بیشتر شد.
Van Cleef & Arpels Ballerina Brooch c.1944.
Signed and numbered.
ویژگی های سبک Retro عبارت اند از:
- موتیف های گل دار و کمان در سنگ های رنگی
- ایجاد چهره ی حیوانات با میناکاری طلا و سنگ
- سنجاق سینه و گیره های جواهر
- قطعات تشکیل شده از طلای مسی Rose Gold با الماس های کوچک و یاقوت
- الهام گرفته از طرح های اشیاء مکانیکی مانند زنجیر دوچرخه، قفل و …
- موتیف های برگرفته از طبیعت
- سنگ هایی مانند الماس کوچک، یاقوت (اغلب مصنوعی) و یاقوت کبود با رنگ روشن
سبک جواهرات Garland Style
در اواخر قرن نوزدهم که سبک Art Nouveau رواج بسیار زیادی در دنیای مد و طراحی طلا و جواهرات پیدا کرده بود، Louis Cartier ترجیح داد تا برداشت جدیدی از سبک نئو کلاسیک فرانسوی را با سلیقه ی خاص خود در طراحی طلا و جواهرات تلفیق کند.
Cartier Paris, commissioned in 1907
فلز این جواهر از پلاتین بوده و دارای الماس های گرد و Rose Cut ، یک سنگ یاقوت کبود با تراش اشک و 7 عدد با تراش Cushion می باشد. وزن کلی یاقوت های کبود تقریباً 51 قیراط می باشد. این گل سینه ی زیبا بهترین مثال برای سبک Garland Style کارتیه می باشد. این قطعه از جواهر به صورت استثنایی نزدیک به صد سال است که دست نخورده باقی مانده است. پس از تغییر و تحولات در اوضاع جامعه، تاج پادشاهی و زیورآلات نیم تنه از مد خارج شد.
پیشگامی کارتیه در استفاده از فلز پلاتین باعث شد تا او بتواند مدل هایی طراحی کند که بسیار قابل انعطاف باشند واز نظر مخراجی بسیار با کیفیت و حرفه ای کار شده بودند. علاوه بر این او توانست جواهرات مشبک و توری را به صورت بسیار زیبا و حرفه ای طراحی کند، به صورتی که تمامی سنگ ها درخشش و تلألو خاصی داشته باشند. این طرح های خیره کننده باعث شد ثروتمندان، پادشاهان و مقامات کشورهای مختلف برای خرید آثار این سبک پیش قدم شوند. به مرور این سبک کارتیه Garland Style نام گذاری و شناخته شد.
Cartier Paris, commissioned in 1910
جنس این تاج از فلز پلاتین بوده و دارای یک الماس با تراش Cushion و الماس هایی با تراش گرد می باشد. مخراج کاری در این تاج به روش Millegrain setting می باشد. این اثر به الیزابت 1965 – 1876 ، ملکه ی بلژیک فروخته شد.
سبک جواهرات Custom Jewelry
یکی از سبک های طراحی جواهرات می باشد که در آن، جواهر ساخته شده با نظر و سلیقه ی مشتری و طبق سفارش او طراحی و ساخته می شود. به صورت تکنیکی دو روش ساخت در Custom Jewelry وجود دارد. روش اول که امروزه رواج کمتری دارد کاملاً با دست ساخته می شود و هیچ کدام از قسمت های کار با دستگاه و ماشین آلات ساخت طلا و جواهر تولید نمی شود.
روش دوم که رایج تر می باشد، سفارشی کردن طلا و جواهر با استفاده از قطعات از قبل ساخته شده و آماده می باشد که در قسمت های مختلف یک کار، مثل تاج یک انگشتر سولیتر به کار می رود. امروزه با وجود نرم افزارهای قدرتمندی مثل Counter Sketch Studio که محصولی دیگر از کمپانی Gemvision می باشد، می توان قطعات و بخش های مختلف یک کار را که از قبل طراحی شده است، با این نرم افزار ترکیب کرد تا یک مدل و طرح جدید به وجود آید. در نتیجه با ترکیب قطعات مختلف از چند مدل می توان مدل های بسیار بیشتری تولید نمود که همین کار باعث بالاتر رفتن راندمان کاری طراحی و تولید یک شرکت خواهد شد. از سوی دیگر رضایت بیشتر مشتری به خاطر خرید مدلی که خود در طراحی آن نقش داشته بسیار بیشتر خواهد بود.
سبک جواهراتEstate Jewelry
شامل هر نوع از جواهرات می باشد که قبلاً دارای یک مالک دیگر بوده اند. Estate Jewelry می تواند متعلق به دوره های معاصر جواهرسازی و یا سبک های قدیمی و دوره های خاص مانند, Art Deco, Garland Style Art Nouveau, Retro, Edwardian و … باشد.
Twentieth-century Jewelry Styles
مطالعه ی سبک های طراحی جواهرات و تاریخچه ی جواهرات به طراحان کمک می کند تا با افق دید گسترده تری طرح هایشان را انتخاب کنند. سبک های جواهرات قرن بیستم در حال حاضر نقش پررنگی را در ترند های جواهرات بازی می کنند و این می تواند به طراحان طلا و جواهر کمک کند که مشتری های شان را که سلیقه های مختلفی دارند به راحتی راهنمایی کنند و مدل هایی را که به استایل شخصی شان نزدیک تر است انتخاب کنند و سفارش دهند. به همین دلیل همیشه باید در حال مطالعه درباره ی سبک های طراحی جواهرات باشیم.
